Bu kapsamda Turhal Makine Fabrikası, Şeker Fabrikalarından aldığı siparişlerin dökümüne başladı.Makine Fabrikası'nı ziyaret eden Kaymakamımız Y. Fatih KADİROĞLU döküm işlemi ve fabrika hakkında yetkililerden bilgiler aldı.

Turhal Makine Fabrikası İmalat Müdürü Özgür TOKMAK, yapmış olduğu açıklamada; 'Turhal Makine Fabrikası, pik döküm, alüminyum döküm, bronz döküm, çelik kontriksiyon ve talaşlı imalat konularında, Türkiye Şeker Fabrikalarına bağlı 5 fabrikasından biri olarak hizmet vermektedir. Fabrika, 1933 yılında 'Atölyeler Baş Mühendisliği' olarak faaliyete başlamış, 1968 yılında müstakil 'Atölyeler Müdürlüğü ve 1977 yılından itibaren ise 'Makine Fabrikası Müdürlüğü' olarak hizmete devam etmektedir. Turhal Makine Fabrikasında, yeni kurulan Şeker Fabrikaları için komple makine ve tesisat imalatı yanı sıra şeker fabrikalarının yedeklerinin imalatı ve tamiratları yapılmakta ve kalan kapasitesinin değerlendirilmesi amacıyla da diğer kamu kurumları ve özel sektörün makine parçaları talepleri de karşılanabilmektedir. Turhal Makine Fabrikası 9.800 m2 'si kapalı alan olmak üzere, toplam 80.000 m2 alan üzerine kurulmuştur. Şuanda 51 işçi ve 3 mühendis olmak üzere toplam mevcudu 54 tür' dedi.

Bundan tahmini 3-4 yıl önce Makine Fabrikası'nın idari kısımlarının Şeker Fabrikası'na bağlandığını, teknik anlamda ise fabrikanın hizmetlerine devam ettiğini belirten TOKMAK, 'Şu anda Turhal Makine Fabrikası'nda teknik servis, imalat servisi olarak bizler görev yapıyoruz. Personel servisi, ticaret servisi, muhasebe servisi, idari servisler elemanların büyük bir çoğunlu şeker fabrikasına kaydırıldığı için idari olarak oraya bağlıyız' dedi.

Türkiye genelinde Şeker Fabrikaları'nın Ankara, Eskişehir, Afyon, Erzincan ve Turhal olmak üzere beş yerde makine fabrikasının olduğunu belirten Tokmak, Turhal Makine Fabrikası'nın işleyişi hakkında şunları söyledi:

TURHAL MAKİNA FABRİKASI'NIN İŞLEYİŞİ

'Her makine fabrikalarının kendi imalat alanları, görev, sorumluluk alanları farklıdır. Her fabrikanın yapmış olduğu tanımlı işler vardır. Ağırlıklı olarak çelik konstrüksiyon kaynak işini Ankara Makine Fabrikası, talaşlı imalar işini Eskişehir Makine Fabrikası, döküm işini Turhal Makine Fabrikası yapar. Bu bizim şeker sanayisinde bilinen bir gerçektir.

Turhal Makine Fabrikası olarak ta bizim 3 tane atölyemiz var. Bunlar mekanik atölye, montaj/kaynak atölyesi ve dökümhane atölyesidir. Tabi bizim fabrikamızı besleyen atölyemiz dökümhane atölyemiz. Dökümhane atölyemiz çalışmayacak olsa biz mekanik atölyemize verecek iş bulamıyoruz. Dolayısıyla fabrikanın dinamik gücü döküm atölyesi de diyebiliriz.

Dökümlerimizi rutin aralıklarla yapılır. Yaklaşık olarak bir yıl içerisinde minimum 14 döküm yaparız buda yaklaşık olarak her ay döküm zamanına denk gelebilir. Öncelikli olarak siparişlerimizi bir değerlendiririz. Sene başında makinaların siparişleri elimize gelmeye başlar. Son olarak genel müdürlükten fabrikaların toplam siparişleri gelir. Biz önce onun bir ön değerlendirmesini yaparız, yaklaşık kaç döküm yapacağımızı kara veririz, gelen siparişlere göre ona göre siparişlerimizi imalata indiririz. İmalat sürecinde de o süreç kendi kendine işler.

Önce döküm hazırlıklarımızı yaparız. Model, kalıbıydı, maçasıydı vb. döküme hazır hale gelir malzeme daha sonra döküm yapacağımız gün iki tane elemanımız gece saat 03.00 civarlarında gelir 2 tane kupol ocağımız var onları yakar, hazırlarlar. Bu ocaklarımızın her birinin kapasitesi 3,5 ton yaklaşık ikisinden 7 tona yakın saatte döküm alabiliyoruz.

Ocağın hazırlanması, yanması, içerisindeki eriyik metalin daha doğrusu içerisinde ki ham malzemenin eriyik-döküm haline gelmesi yaklaşık olarak sabah 7-8' i bulur. Ondan sonra ancak döküm alamaya başlarız. Ocağımız döküm sıcaklığı bin 100 santigrat derecedir. Bu sıcaklık altında olmaması lazım ve sürekli döküm yaparken de kontrol edilir.

Bu iki tane kupol ocaktan alınan eriyik metallerle döküm yapılır. Döküm yaptıktan sonra bir gece o dökümün soğumasını beklenir. Ertesi gün döküm kumu dağıtılır. Yani kalıp dağıtılır. Kalıp dağıldıktan sonra döküm kendiliğinden açığa çıkar. Daha sonra döküm temizleme ünitemize alırız malzemelerimizi temizliğini yaparız. Temizliği yapıldıktan sonra talaşlı imalatını yapmak üzere mekanik atölyeye gönderilir. Sistem döküm hanede genel olarak böyle işler.'

MONTAJ ATÖLYESİ

'Montaj atölyemizde her türlü kaynak yapma şansımız var. Çalıştığımız malzemeler paslanmazdan tut alüminyuma kadar her türlü malzemenin kaynağını ve montajını yapabiliyoruz.' dedi.

Döküm işlemlerinin ise belirli periyotlarla devam edeceği belirtildi.